Enerjinin takibi

grid overview showing the path of green reenewable energy

Enerjinin takibi, enerjinin özelliklerini kanıtlayan, raporlama faaliyetlerinde kullanılabilecek bir kimlik kartına sahip olması demektir. Şirketlerin yeşil enerji satın almaya başlamasıyla birlikte yenilenebilir elektrik, gaz ve ısı gibi enerji türleri için dünya çapında takip sistemleri gelişmeye başlamıştır.

EKOenerji eko-etiketi için yeşil enerjinin güvenilir bir takip mekanizmasıyla kanıtlanmış olması önemlidir. Bu sayede EKOenerji:

  • Enerjinin sürdürülebilirlik kriterlerine uygunluğunu kontrol eder ve
  • Yenilenebilir olma özelliğinin çifte sayıma tabi tutulmadığından emin olur.

Elektriğin Takibi

Elektrik üretildikten sonra şebekeye karıştığı için, fiziksel olarak takibinin yapılması mümkün değildir. Tüketicilerin belli bir miktarda ve belli bir türdeki elektrik üzerinde hak iddia edebilmeleri için takip sertifikaları ve bu sertifikaları üreten sistemler geliştirilmiştir. Yeşil elektrik satın almak, bu sertifikalarla kanıtlanmadığı sürece mümkün değildir.

Yenilenebilir kaynaklardan gelen elektriğe ait sertifikalar, Sera Gazı Protokolü Kapsam 2 Kılavuzu’na uygun şekilde sistemden çekilip kullanıcı (tüketici) adına iptal edilmelidir. Sera Gazı Protokolü Kapsam 2 Kılavuzu, sertifikaların kullanımıyla ilgili olarak “Kapsam 2 emisyonlarının hesaplanmasında kullanılan piyasa temelli ve kontrata dayalı araçlar, bu araçların kapsayacağı enerji tüketiminin gerçekleştiği zamana en yakın zaman diliminde sistemden çekilmelidir” ve “raporlamayı yapan kuruluşun elektrik tüketiminin gerçekleştiği coğrafyadaki piyasadan satın alınmalıdır” (sayfa 60) diyor.

Menşe Garantisi (Guarantee of Origin, GO)

Avrupa Birliği’ndeki takip sistemi Menşe Garantisi (GO) sistemidir. Ulusal GO veritabanları, regülatörler ve piyasa operatörleri tarafından yürütülür. EKOenerji etiketi, elektriğin takibi için Avrupa’da GO sertifikalarını kullanır.

REC

ABD ve Kanada’da, elektrik takip sertifikalarına REC (Renewable Electricity Certificates) adı verilir. Yenilenebilir elektrik kullanımı iddiasında bulunmak için REC sahibi olmak gereklidir. EKOenerji etiketinin kullanımı için Amerika ve Kanada’da REC kullanımı şarttır.

I-REC

Uluslararası I-REC Standardı, dünyanın pek çok yerinde takip sistemlerinin kullanılması için çalışan, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.

EKOenerji, yerel hükümetlerin kullandığı bir sistemin olmadığı ülkelerde standart bir takip sistemi kullanılması için I-REC’le işbirliği yapmaktadır. EKOenerji etiketi, GO ve REC sertifikalarıyla aynı şekilde I-REC sertifikalarının üzerine gelen bir kalite sembolüdür. I-REC veritabanına kayıtlı projelerin bulunduğu ülkelerin listesini buradan görebilirsiniz.

EKOenerji I-REC sertifikalarını takip mekanizması olarak şu şartlar altında kabul eder:

  • I-REC’ler üretimden sonra 12 ay içindeki tüketimi karşılamak için kullanılıyorsa ve
  • I-REC’le sertifikalanan üretim için karbon ofset kredisi oluşturulmamışsa.

Ulusal elektrik takip sistemleri

Çifte ayımdan kaçınılması ve şeffaflık dahil olmak üzere tüketici bilgilendirilmesine dair kriterlerimizi karşıladığı sürece diğer takip sistemlerinden gelen sertifikaların EKOenerji eko-etiketiyke kullanılması mümkündür. Farklı sertifika sistemleri birbirini tamamlayabilir fakat bunun getirdiği çifte sayım riskinden kaçınılması gerekir.

Spesifik örnekler, tüketimin gerçekleştiği ülke bazında değerlendirilir. Herhangi bir sorunuz varsa EKOenerji Sekretaryası’yla iletişime geçebilirsiniz.

Japonya: I-REC’in yanısıra J-Credits, Green Power Certificates ve Non Fossil Credits (NFC) kullanılıyor ve EKOenerji bu 4 enerji takip sistemini de kabul etmekte. RE100 ve CDP’yle birlikte EKOenerji de Japonya’daki gelişmeleri takip ediyor.

Tayvan: Genel olarak I-REC’ler kullanılıyor. EKOenerji Tayvan REC’lerini de kabul ediyor.

Avustralya: Avustralya piyasasında EKOenerji etiketli elektrik kullanımı için Avustralya REC’leri kullanılıyor. REC’ler ufak çaptaki kurulum sertifikaları (STC) ve büyük çaptaki kurulum sertifikalarını (LGC) kapsıyor.

Münferit kurulumlar, Enerji Satın Alım Anlaşmaları (PPA) ve elektrik kontratları

Serbest tüketiciler için yenilenebilir elektrik kontratı yapmak seçenekler arasındadır. Aynı şekilde Enerji Satın Alım Anlaşması (PPA) yapmak veya sadece piyasadan sertifika satın almak da mümkündür. Yöntem ne olursa olsun, EKOenerji için çifte sayımın gerçekleşme ihtimalinin bulunmaması önemlidir. Satın alınan elektriğin şebekeden geçmesi halinde

  • Sertifikayla takibinin yapılmış olması ve
  • Kullanım miktarına karşılık gelen sertifikaların tüketici adına sirkülasyondan çekilmiş olması gerekir.

Üretimin tüketimle aynı yerde gerçekleştiği ve şebeke bağlantısı olmadan tüketiciye direkt aktarıldığı durumlarda genellikle takip sertifikalarının kullanılmasına gerek yoktur. Fakat sertifikalar halihazırd bulunuyorsa, bu sertifikalar tüketici adına sirkülasyondan çekilmelidir. Saha içi münferit kurulumlar (on-site) için EKOenerji eko-etiketinin nasıl alınabileceğine dair bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Solar Power Europe ve RE-Source platformunun telekonferans kaydında yenilenebilir elektrik alma yöntemleriyle ilgili bilgi bulabilirsiniz (3:43 ve 15:45 arası)

Sertifikaların ithalat ve ihracatı

EKOenerji etiketli enerji, Sera Gazı Protokolü standardı ve CDP’nin desteklediği uygulamalar doğrultusundadır. Bu sebeple EKOenerji, takip sertifikalarının üretimin gerçekleştiği elektrik piyasasında kullanılmasını gerekli kılar. Tüketicinin satın aldığı elektriğin menşei hakkında doğru bilgiye sahip olması da EKOenerji kriterleri arasındadır.

Takip sistemlerinin bulunmadığı ülkelerde ilk aşamalarda esneklik göstermenin yerel piyasalara doğru sinyali vererek güvenilir takip mekanizmalarının geliştirilmesinde rol oynadığını düşünüyoruz.

Yenilenebilir gazın takibi

old gaspipe ending in nature

EKOenerji yenilenebilir gaz için güvenilir, çifte sayım ihtimalini ortadan kaldıran ve tüm ilgili piyasa aktörlerine açık takip sistemleriyle çalışmak arzusundadır.

Tek ülkede tek bir sistemle çalışmayı veya bir sistemin bir türdeki tüm üretim için geçerli olmasını (tek bir sistem yoksa, biyogaz için ve gazlaştırılan elektrik enerjisinin tamamı için tek sistem olmasını) tercih ediyoruz. Daha fazla bilgi için bizle iletişime geçebilirsiniz.

Eğer bir ülkede herhangi bir takip sistemi bulunmuyorsa EKOenerji, satıcının takip için önerdiği çözümü inceleyecektir. EKOenerji şu anda AB’deki tüm biyometan veritabanlarını ve CertifHy’ın hidrojen için geliştirdiği menşe garantisi sistemini kabul etmektedir.

Daha fazla bilgi için EKOenerji yenilenebilir gaz kriterleri’nin 5. bölümüne bakabilirsiniz.